Hilversumse Held

Bermbende is geen vereniging of een stichting, maar een beweging van inwoners die zich zorgen maken over zwerfvuil. Elk jaar zamelen we in groepen een week lang afval in. Altijd in maart, dan is het gras nog niet zo hoog en de vorst hopelijk uit de lucht. Maar ook in de rest van het jaar zijn we actief. Inmiddels gaan we alweer ons achtste seizoen in. Bermbende, de naam zegt het al, draagt het probleem en de oplossing ineen. Het is een bende in de berm, en met onze bende komen we de troep opruimen.

In 2010 werkte ik als verslaggever voor de Gooi- en Eemlander en op een winterochtend fietste ik vanuit Bussum naar de redactie in Hilversum. Het dikke pak sneeuw dat al weken het landschap bedekte, was hard aan het wegsmelten. Daardoor werden ineens weer alle weggegooide blikjes en andere rotzooi zichtbaar. Eenmaal op de redactie had ik zin om een boos stuk te maken. Maar toen dacht ik: wat hebben mensen daaraan? We kunnen dit probleem beter proberen op te lossen. Mopperen helpt niet, opruimen wel. Daarom schreef ik een ander stuk: een oproep aan de lezers om mij mee te helpen met het opruimen van al dat zwerfvuil in de regio Hilversum. Ik hoopte op vier of vijf reacties. Uiteindelijk hadden we tachtig deelnemers! Als we het probleem van zwerfvuil hebben opgelost, zijn er ook meteen tien andere problemen verdwenen.

Doordat we zo’n grote groep hadden, konden we verschillende locaties onder handen nemen. Inmiddels hebben we in al die jaren zo’n 8 ton aan troep weggehaald. Aan de acties namen intussen zo’n 1700 mensen deel, met een vaste kern van 250. Daarbij ontvangen we ook hulp van natuurorganisaties. Af en toe is het nodig dat er een stuk weg wordt afgezet, anders is het veel te gevaarlijk voor de mensen die daar in hun hesje blikjes lopen te prikken. Daarvoor kunnen we gelukkig aankloppen bij de gemeente. Ook hebben we een deal met het Gewestelijke Afvalstoffen Dienst Gooi- en Vechtstreek.

Wat de mensen van Bermbende verbindt? Ze zijn ontzettend verschillend in afkomst, leeftijd of beroep. Maar wat we allemaal delen is een diepe betrokkenheid bij de samenleving. Kijk, als het ergens een rotzooi is, zegt dat iets over de mensen die van die plek gebruik van maken. Bijna altijd spelen er dan meer problemen. Ik denk dat als je een keer hebt meegeholpen, je daarna niet zo snel meer iets weggooit op straat. Want het geeft een kick als je een groenstrook ziet die dankzij jou weer helemaal schoon is. Met één van de boswachters filosofeerde ik eens over hoe lang Bermbende nog nodig zou zijn. Zijn reactie was: “Als we het probleem van zwerfvuil hebben opgelost, zijn er ook meteen tien andere problemen verdwenen.”

Wil je iets van de grond krijgen? Wees dan terughoudend met veel vergaderen en probeer dingen zonder geld voor elkaar te krijgen: daarmee voorkom je een hoop gedoe. Om die reden blijven we met Bermbende heel bewust een soort vrolijke anarchistische beweging. Verder denk ik dat het belangrijk is dat je iedereen – ook de mensen met een kleine beurs – meeneemt in je groene plannen. Want alleen als íedereen meedoet, kunnen we de klimaatdoelen van Parijs uit 2015 nog halen.